ديزباد در ناحيه شمال كيلومتر ۸۰ جاده مشهد نيشابور و روي سلسله جبال بينالود و در ميان رودخانه‌ها و چشمه‌هاي جوشان و باغ‌هاي سرسبز قرار دارد. روستايي پر از توربين‌هاي بادي كه وقتي به چند كيلومتري آن مي‌رسيد تغيير ناگهاني دما را به‌خوبي حس مي‌كنيد و خنكاي ناشي از آب‌وهواي مطبوع آن، حال و هواي روح و جسمتان را عوض مي‌كند. با ما در مجله دلتا همراه باشيد تا با روستاي ديزباد در مشهد آشنا شويد.
روستاي ديزباد در مشهد
تاريخ استنادي اين روستا به سال ۹۵ هجري شمسي برمي‌گردد. نام آن در قرن سوم قصر الريح و سپس چهل اشكوب بوده است. قدمت ديزباد و سوابق فرهنگي آن موجب دگرگوني هويت مردم شده است. تاسيس مدرسه ناصرخسرو ديزباد در سال ۱۳۱۲ از جمله گران‌بهاترين منابع دگرگوني فرهنگي اين ديار بوده است.
ويژگي‌هاي روستاي ديزباد
اكثريت مردم ديزباد در شهرستان مشهد و نيشابور ساكن بوده و اغلب آن‌ها در فصل بهار و تابستان براي انجام امور مربوط به باغداري در ديزباد به سر مي‌برند. باغداري به روش‌هاي نوين شغل دوم اكثريت مردم ديزباد بالا است، ليكن از منظر علاقه به زادگاه و موطن اكثريت مردم به اين كار به‌عنوان شغل نمي‌نگرند و آن را بهانه‌اي براي رفتن به ديزباد تلقي مي‌كنند.
روستاي ديزباد روستايي است كه مردم آن صد در صد باسواد هستند. اولين مدرسه روستاي ديزباد در سال ۱۳۱۲ تاسيس شد و ناصرخسرو نام داشت. اين روستا توانسته است نخبگاني را به جامعه تحويل دهد كه موجب مباهات همه روستاييان است. اين روستا در سال ۱۳۴۸ به‌عنوان يكي از معدود روستاهاي صد در صد باسواد جهان در يونسكو به ثبت رسيد.
مردم ديزباد با گويش خاصي سخن مي‌گويند كه تا حدودي شبيه گويش مردم نيشابور است.
مراسم چيله بجست (گويش محلي)
اين مراسم يكي از زيباترين مراسم اهالي ديزباد است. اين رسم در ديزباد و برخي از روستاهاي نيشابور در شب آخر بهمن ماه به پاسداشت نعمت‌هاي الهي برگزار مي‌گردد و شباهت بسياري به مراسم چهارشنبه سوري باستاني ايرانيان دارد. مراسمي كه در سال‌هاي گذشته به دست فراموشي سپرده شده بود اما در سال ۹۳ با همت شورا و اهالي هر چند با حضور اندك افراد ولي به گرمي برگزار شد.
اولين شبكه برق خصوصي كشور
اوايل وسيله روشني‌بخش روستاي ديزباد، مولدي بود كه با زغال‌سنگ كار مي‌كرد. با اين حال با غروب خورشيد و تاريك شدن هوا، تنها وسيله روشني‌بخش مردم سوسوي ستارگان بود. اين بود كه مردم روستا به فكر افتادند تا همانند مردم شهرهاي تهران، تبريز و مشهد فكري به حال رفت و آمد در شب بكنند. كاري كه محصلان و دانش‌آموزان ديزبادي به‌خوبي از پس آن برآمدند و اولين شبكه برق خصوصي روستا را به كار انداختند. دانش‌آموزان و معلمان ديزبادي سرمايه عظيمي براي مردم روستا بودند. آن‌ها با همكاري يكديگر و مردم و با استفاده از چراغ‌هاي سفالي، فلزي و شيشه‌اي منازل، كوچه‌ها و حتي معابر روستا را مجهز به برق و روشنايي كردند تا مردم براي رفت و آمد در تاريكي هوا مشكلي نداشته باشند.
پيشنهاد مطالعه: شما را دعوت مي‌كنيم به مطالعه مطلب ارزشمند منطقه‌اي رويايي و باستاني در گيلان
